Download Free Medical Medicinal Plants Used in Diseases of The Human Respiratory System PowerPoint Presentation

Medicinal Plants Used in Diseases of The Human Respiratory System PowerPoint Presentation

DOWNLOAD MEDICAL POWERPOINT PRESENTATION

About This Presentation

Description : Medicinal plants used in diseases of the human respiratory system

Tags : human respiratory system,medicinal plants,respiratory system

Published on : Feb 10, 2021 | Views : 1285 | Downloads : 7

Shareable Url :

Embed Code :

Comment

Transcript

Slide 1-

Орындаған: Жәнібекұлы Нұрполат Тобы: ФА19-002-1 Қабылдаған: Кистаубаева Аида Сериковна С.Ж.Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті Адамның тыныс алу органдарының аурулары кезінде қолданылатын дәрілік өсімдіктер Medicinal Plants Used in Diseases of The Human Respiratory System
Slide 2-

Жоспары: І. Негізгі бөлім 1.1. Тыныс алу мүшелерінің сипаттамасы 1.2. Қазақстан флорасындағы тыныс алу мүшелерінің емдеуге қолданылатын өсімдіктер ІІ. Зерттеу әдістері және зерзаттары 2.1. Тыныс алу мүшелерінің емдеуге қолданылатын өсімдіктердің жалпы сипаттамасы: географиясы, биологиясы, қолданылуы т.б 2.2 Өсімдік шикі затындағы биологиялық белсенді заттардың сипаттамасы, олардың тыныс алу мүшелерін емдеуге қолданылуы ІІІ. Қорытынды 2
Slide 3-

Тыныс алу жүйесі – ағза мен сыртқы ортаның газ алмасу процесін қамтамасыз ететін тыныс алу жолдарының жиынтығы. Дем алғанда ағза мен сыртқы орта газдармен алмасады, ішке оттегі кіріп, сыртқа көмірқышқыл газы айдалып тұрады. Бұл процесс кеуде қуысында орналасқан өкпенің альвеоларында (лат.- ойма, қуыс, науа) жүреді. Тыныс алу кезінде өкпені атмосфералық ауамен және одан газбен қаныққан ауаны тасымалдау тыныс алу жолдары арқылы жасалады. Дем алу және дем шығару қанайналым жүйесі арқылы ағзаның барлық мүшелеріне әсер етеді. Ересек адам қалыпты күйінде дем алғанда өкпеге 300-500 мл ауа кіреді және 1 минутта 16-18 тыныс алу қозғалыстарын жасап, өкпесінен 6-7 л ауа өткізеді. Ауаның мөлшері адамның салмағына және бойына байланысты, бойы ұзын және салмақты болса, соғұрлым көп ауа өтеді. Ересек адамға қарағанда балаға ауа көбірек қажет. 2-3 жастағы баланың өкпесі арқылы 5-6 л, кейде 7 л ауа өтеді. Бұл баланың дем алу ерекшелігіне жатады, сондықтан баланың денесінен бу ретінде су көптеп шығып, тершең болады. 3
Slide 4-

Тыныс алу мүшелері ауруларының сипаттамасы Тыныс алу жүйесінің аурулары төлдердің арасында жиі кездеседі және де жұқпалы емес ауруларың ішінде асқорыту жүйесінің ауруларынан кейінгі екінші орынды алады. Жалпы қазіргі кездегі жеке шаруашылықтарда барлық аурулардың 20-30% тыныс алу жүйесі ауруларының үлесіне тиесілі. Өкпенің қабынуы – аурудың кең тараған түрі. Организмге ауру тудыратын микробтар түскенде және суық тигенде өкпе қабынады. Өкпе қабынғанда дене қызуы 39.4- 40 градусқа дейін көтеріледі, жөтел пайда болады, бүйірі шаншиды. Адам жөтелгенде, түшкіргенде шаншу күшейеді, жиі- жиі тыныс алып, ентігеді. Мұндайда адамның екі беті қызарып, несептің түсі сарғыштанып, аз бөлінеді. Ателлектаз – альвеола болмайтын немесе болмайтын дерлік және қабысыңқы болып келетін өкпенің немесе оның бөліктерінің күйі. Акфиксия (син:тұншығу) – гипоксия және гиперкапнияның жедел немесе жеделге жақын өтуі себепші болатын ірі нерв жүйесі қызметі мен қанайналымның ауыр бұзылыстары байқалатын патологиялық күйі. 4
Slide 5-

Грипп (Тұмау) – вирустар қоздыратын жұқпалы ауру. Оған шалдыққан адамның жоғары тыныс жолдары зақымданып, организмі уланады. Грипп ауру адамнан сау адамға тез тарап, жылдың кез – келген маусымында ересектерге де, балаға да жұғады. Аурудың жасырын кезеңі өте қысқа 1-2 күн. Тұмаудың қоздырғышы – вирустар, оның бірнеше түрі бар. Қоздырғыштары сырқат адамның мұрын, ауыз, жұтқыншақ кілегей қабықтарында болады да, түшкіргенде, жөтелгенде және сөйлескенде түкірігі не мұрын суы арқылы ауаға тарайды, кейде тұтынған затынан жұғады. Тыныс демікпесі – ауырған адамның тыныс алуы қиындайды. Бұл – булықтыратын ұстамалы ауру. Аурудың пайда болуына шаң – тозаң , малдың жүні, шөп, гүл және т.б иісі және көңіл күйдің өзгеруі де әсер етеді. Негізінен, тыныс демікпесі тұқым қуалайды. Бұл ауруға шалдыққан балалар ашуланшақ келеді, денесінде есекжем, теміреткі, бөртпе шығады. Ауру ұстағанда – өкпенің шырышты қабықшасы ісініп, ауа тамырлардың түтікшелерін бітейді, тамырлары білеуленеді. Демікпеден сақтану үшін организмді шынықтырып, жаттығулармен шұғылданып, еңбек пен демалысты дұрыс ұйымдастыру қажет. 5
Slide 6-

Қазақстан флорасындағы тыныс алу мүшелерінің ауруларын емдеуге қолданылатын өсімдіктер 6
Slide 7-

7
Slide 8-

8 Емдік шөптердің шикізаттарын жинау және сақтау мерзімдері
Slide 9-

9 1.Керкем жалбыз Фармакологиялық қасиеттері. Жалбыз майы ауырсынуды басатын дәрі ретінде пайдаланылады. Бас сақинасы, асқазан, тыныс жолдарының ауруларын емдеуге таптырмайтын дәрі. Дәрілерге, парфюмерия бұйымдарына хош иіс беру үшін өте пайдалы. Жалбыздың емдік қасиеттері өте көп, иісі де әдемі. Жалбыз қосылған бұлауды көбінесе омыртқа буынының қабынуына, аллергияға қарсы қолданып, сол дерттерді сауықтырады. Медицинада қолданылуы: Олардың көпшілігі медицинада дәрі – дәрмекке пайдаланылады. Жалбыз тікеннің тұнбасымен ауыз қуысы, тамақты үнемі шайып жүрсе бірден – бір ем екен.
Slide 10-

10 2.Кәдімгі жолжелкен Фармакологиялық қасиеттері: Ұрығын қант диабетіне, жөтелге, сондай- ақ еркектер мен әйелдердің бедеулілігіне ішуге ұсынылады. Медицинада қолданылуы: Жуылған жас жапырағын жараға, іріңді ісікке, шиқанға, сомға сорғыш дәрі ретінде жапсырады. Жолжелкен тамырын іштен қан өткенде, қан қақарғанда, қайнатылған күйінде, ал ұрығын дизентерия болғанда, іш өту кезінде тиімді. Екі ас қасық тұқымды (10г) жарты стақан қайнап тұрған суға (100мг) салып, шайқап , суытып қояды. Суығаннан кейін әлгі тұқымымен бірге бірақ ішеді.
Slide 11-

11 3.Адыраспан Фармакологиялық қасиеттері: Тұмау тиіп ауырғанда, отбасы мүшелерін адыраспанға тұз қоса отырып аласатаудың магиялық функциясымен қатар ем дарытатын қасиеті де бар. Сондай-ақ емшілікте адамның буынын сырқыраудан, аяқ – қолын қақсаудан емдеу үшін адыраспанды қайнатып, сол сумен ауырған мүшені үш мәрте булайды. Жел-құздан қозған буын ауруын емдеу үшін адыраспанның жас сабағын қиып алып, жаншып буынға тарту керек. Суықтан болған ауруға, терісі бқрткен кезде адамды адыраспан суына шомылдырған. Құяқмен ауырған адам адыраспанның сабақ, жапырақтарын қайнатып, күнініе ұдайы2-7 күн қатарынан ішу керек. Тіс қақсап ауырғанда адыраспанның шөбімен ыстағаннан кейін басылады. Ұмытшақтық мендетсе адыраспанды сабағы мен жапырағын бірге қайнатып ішеді. Медицинада қолданылуы: Халық емшілері адыраспанды адамның құянын, сегізкөздің жүйке ауруын емдеуге пайдаланған. Мал – дәрігерлік тәжірибеде оның тұнбасымен малдың қышыма қоттырын, түрлі тері ауруларын емдейді. Оның құрамында алколоидтар бар. Халық медицинасында адыраспанды буын ауруын емдеуге пайдаланады, қайнатылған суын безгекпен ауырған адамға ішкізеді. Сондай – ақ малдың қотырын да жазады. Адыраспаннан жүн мен жіптерді бояу үшін күрең қызыл бояу алынады. Тұқымы мен көк шөбінен алынған тұнбаны адыраспан шаруашылық зиянкестеріне қарсы күреске пайдаланады.
Slide 12-

12 4.Күрең от иван шәй Фармакологиялық қасиеттері: Тыныс алу жолдарын жақсы емдейді. Қолданылуы: Бұл өсімдіктің құрамында ағзамызға тез сіңіп, оның қуатын арттыруға себебі бар табиғи ақуыз бар. Ең кереметі, адам ағзасын уландыруға бейім кофеин және түрлі басқа қышқылдар мен сілітлерден тазалығы болып табылады.
Slide 13-

13 5.Кәдімгі бақбақ Фармакологиялық қасиеттері: Бақбақтың шөбін, тамырын дәрі үшін жинайды. Басқбақ асқа тәбетті ашып, асқорыту жүйесінің жұмысына көмектеседі. Республикамыздың барлық өңіріне дерлік таралған. Қолданылуы: Өкпенің іріңді ісігіне бақбақ 31 г, сарана 15 г, қас бояу тамыры 15 г, нәшпут 1 дана қосып, суға қайнатып ішеді. Бақбақтың шөбін, тамырын дәрі үшін жинайды. Созылмалы іш қатуға, көтеуге суын қайнатып, дәкемен тығындауға қолданылады. Бала емізіп жүрген ананың сүтін көбейтуге, теріге шыққан бөрткендерге, безеуге басқа шөптермен қосып дәрі жасалады. Ол қолқа демікпесінің қақырығын шығаруды тездететін дәрі ретінде қолданылады.
Slide 14-

14 6.Усьма – Қасбояу Фармакологиялық қасиеттері: Қазақстанның барлық аймағында егіледі. Өкпенің үлкен жапырақшасының қабынуына, тарқалмалы тұмауға қолданылады. Қолданылуы: Тарқалмалы тұмауға: қасбояу 9 г, сүзгітарақ 30 г қайнатып ішеді. Өкпенің үлкен жапырақшасының қабынуына: қасбояу жапырағы 15 г, қасбояу тамыры 15 г, ұшқат гүлі 15 г, қызыл шұғынық 9 г, бақбақ 12 г, қоңырау гүл 9 г, қызыл мия 3 г суға қайнатып ішеді. Ерекшелігі: екі жылдық шөптектес өсімдік.
Slide 15-

15 7. Шырғанақ Фармакологиялық қасиеттері: Тұмау тиіп жөтелгенде Қолданылуы: Тұмау тиіп жөтеліп қалған кезде 1 стақан қайнап тұрған сүтке 1 шәй қасық шырғанақ майын, пышақтың ұшымен ас содасын қосып, араластырып, жатарда ішіп, жазылғанша жалғастыруға болады. Шырғанақ жапырақ төгетін бұта тектес ағаш. Жапырақтары қандауыр тәрізді сопақ, бозғылт болып келеді.
Slide 16-

16 8.Тау сарымсағы Фармакологиялық қасиеттері: Адамның дем алуы ауырлап, ентігуі көбейсе, өкаеден шығатын сұйықтық артып мазаны алса, таблеткаларға тоқтамаған жөтелге қажет. Қолданылуы: Адамның дем алуы ауырлап, ентігуі көбейсе, өкаеден шығатын сұйықтық артып мазаны алса, таблеткаларға тоқтамаған жөтелге 250 г, ақ шарақа бір уыс тау сарымсағын ұсақтап турап салып, ақырын отта аздап қайнатады. Осыдан соң аздап бал қосып, бір жұтымнан ас арасында ішеді. Күніне 7-8 рет қабылдауға болады. Тау сарымсағы адамзаттың алғашқы жемістерінің бірі болса керек. Ол биік тау етектеріндегі бұйраттардың тасты, шағылды бөліктерінде, көбіне күнгей беттерде өсетін көпжылдық өсімдік. Ол жыл сайынғы шашылған тұқымынан, қурап қалған сабақтың тамырынан қайта көктеп шыға береді. Оның 100г өніміндегі С дәрумені қырыққабатпен салыстырғанда екі есе, көк сарымсақ пен тұрыпқа қарағанда үш есе, кәдіге қарағанда жеті есе, усарымсақпен қызыл қылшадан 10 есе пртық екен. Осының өзі оның тағамдық қуатынан гөрі, дәрілік қасиеті жоғары тұратынын аңғартса керек.
Slide 17-

17 9.Арша Фармакологиялық қасиеттері: Өкпе, тері және астма ауруларын емдейді. Бойында зиянды бактерияларды жойғыш және емдік қасиеті бар. Қолданылуы: Халық емінде арша жемісі ежелден – ақ несеп айдайтын және қуықтың қабынуын басатын дәрі ретінде қолданылып келеді. Ежелгі Рим мен Грекияда жылан шаққан кезде пайдаланған. Аршаның тік өсетін түрлерінен қарындаш жасайды. Діңінің қабығын ағаш жасауда, басқа да өндірісте шикізат есебінде және құрылыс материалы ретінде кеңінене қолданылады, музыкалық аспаптар жасаудға пайдаланады. Аршамен тіс тазалау пайдалы. Көгалдандыруда аршаның тек шет елден әкелініп, жерсіндірілген түрлері ғана қолданылады. Қылқандарының түсі, түріне қарай : сары, ашық жасыл, қою жасыл, көк, көкшіл болып келеді. Сабақ бойына тығыз орналасқан қылқандары әдемі хош иіс шығарады.
Slide 18-

18 10.Кәріқыз Фармакологиялық қасиеттері: Созылмалы мұрын қабынуға, мұрын қуысында артық су жиналуға , орта құлақ қабынуға, тістің түбін құрт жесе, тіс түбі қабынып, босаса, алқым без ісінуге, тілі шықпай мақау болып қалуға қажет. Қолданылуы: Созылмалы мұрын қабынуға, мұрын қуысында артық су жиналуға кәріқыз жемісінен 10 г тікенінен аршылған, дағұр балдырған 15 г, ұсақ жапырақты жалбыздан 5г-ды 300 г суға 3 минут ақырын қайнатып, әр жолы 100 грамнан астан 30 минут бұрын ішеді. Күніне 3 рет, бір емделу барысы15 күн. Тістің түбін құрт жесе, тіс түбі қабынып, босаса кәріқыз жемісін тікенінен аршып, жақсылап қуырып, ұнтақтап, 60 грамын бір жұмыртқаға араластырып, күнделікті астан 2 сағат бұрын күніне 3 рет шағындап жейді. Оған тұз, май қосылмайды.
Slide 19-

Қорытынды Дәрілік өсімдіктермен емдеу бұрыннан келе жатса да, өзіндік маңызын әлі күнге дейін жойған жоқ, қайта жыл өткен сайын оның құндылығы артып келеді. Сондықтан, соңғы кезде қолданылатын химиялық препараттарға қарағанда дәрілік өсімдіктерден дайындалған дәрілерге сұраныс басым. Дәрілік өсімдіктерден жасалған препараттардың адам денсаулығы үшін өте жоғары бағаланатыны белгілі. Соның нәтижесінде бұл күнде фитотерапия айтарлықтай дамып отыр. 19
Slide 20-

20 Назарларыңызға рахмет!